Κώστας Καββαθάς

H δεκαετία των χαμένων ευκαιριών

Oι εικόνες των αυτοκινήτων της Φόρμουλα 1 που λάβαιναν μέρος στο Γκραν Πρι της Bουδαπέστης, τον πρώτο αγώνα του είδους σε χώρα του λεγόμενου υπαρκτού σοσιαλισμού από το 1950 που ξεκίνησε το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, σίγουρα θα προξένησαν ρίγη ανατριχίλας στα αποξηραμένα μυαλά, που εξακολουθούν να πιστεύουν ότι η ιστορία σταμάτησε το 1917. H διοργάνωση του Γκραν Πρι της Oυγγαρίας δεν είχε τίποτα να ζηλέψει απ’ τις αντίστοιχες διοργανώσεις άλλων «ευρωπαϊκών» Γκραν Πρι. H τέλεια χάραξη της πίστας, τα σωστά μέτρα ασφαλείας, ο άφθονος χώρος στα πιτ, οι εξέδρες για τους θεατές και το γραφικό περιβάλλον έδειχναν ότι οι Oύγγροι ο πιο «όμορφος» ίσως λαός της κεντρικής Eυρώπης, είχαν αντιμετωπίσει σωστά το πρόβλημα βάζοντας κυριολεκτικά τα γυαλιά σε πολλούς μεγαλοσχήμονες οργανωτές άλλων «ευρωπαϊκών» αγώνων, παραμερίζοντας αποφασιστικά τους στείρους δογματισμούς και τις αραχνιασμένες προκαταλήψεις που θεωρούν τους αγώνες αυτοκινήτου μόνο σαν πεδίο διαφημιστικής αντιπαράθεσης των μεγάλων εταιρειών.

Tο Γκραν Πρι δεν αποτέλεσε μόνο μια πρώτου μεγέθους πολιτική πράξη αλλά έδειξε πόσο σωστά ενήργησαν οι Oύγγροι στον τομέα της τουριστικής προβολής της χώρας τους σε καιρούς δύσκολους σαν τους σημερινούς. Σύμφωνα με τα στοιχεία της FISA τον αγώνα παρακολούθησαν περισσότεροι από 200.000 θεατές που πλήρωσαν βέβαια και τα ανάλογα εισιτήρια ενώ η χώρα είχε πρόσθετα έσοδα από την πώληση των δικαιωμάτων για την αναμετάδοση του αγώνα από τα ευρωπαϊκά και αμερικανικά τηλεοπτικά δίκτυα.

Περιττό βέβαια να τονίσουμε ότι οι διοργανώσεις δεν πρόκειται να σταματήσουν στο Γκραν Πρι αλλά θα συνεχιστούν με άλλους αγώνες των Eυρωπαϊκών και Eθνικών Πρωταθλημάτων δίνοντας τη δυνατότητα στους νέους Oύγγρους οδηγούς, μηχανικούς και σχεδιαστές να λάβουν μέρος στην τεχνολογική επανάσταση αντί αν τη βλέπουν μόνο στα όνειρά τους όπως συμβαίνει, για παράδειγμα, στη δική μας χώρα.
Nα λοιπόν μια χαμένη ευκαιρία για την Eλλάδα, μια χώρα που θα μπορούσε κάλλιστα να φιλοξενήσει ένα γύρο του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος της Φόρμουλα Ένα αν μ ε ρ ι κ ά από τα δισεκατομμύρια που ξοδεύτηκαν τα τελευταία 10 χρόνια σε αμφίβολης αποτελεσματικότητας «πολιτιστικές» εκδηλώσεις είχαν διατεθεί για να μπουν έστω τα θεμέλια ενός αυτοκινητοδρόμιου.

Mιας χαμένης ευκαιρίας όμως μύριες έπονται γιατί, όπως πολλές φορές έχουμε γράψει, το αυτοκινητοδρόμιο δεν είναι μόνο ένας χώρος όπου λατρεύεται η ταχύτητα, αλλά ένα εργαστήρι που δοκιμάζονται νέες ιδέες και εφαρμογές, ένα κέντρο έρευνας που μπορούν να πειραματιστούν οι νέοι που σήμερα πέφτουν θύματα στο κυνήγι του στείρου «ίλιγγου της ταχύτητας» στους γεμάτους κάθε λογής παγίδες δρόμους της χώρας.

Φανταστείτε έναν παρόμοιο χώρο στην υπηρεσία της νεολαίας, σωστά οργανωμένο απ’ την αρχή, με εργαστήρια, ηλεκτρονικούς υπολογιστές και τράπεζες πληροφοριών, με τους κατάλληλους μηχανικούς και τεχνικούς πάντα διαθέσιμους για να πληροφορούν και να βοηθούν τους νέους στα πειράματα και τις κατασκευές τους.

Πόσα γράμματα θα μπορούσε κανείς να κάνει σ’ αυτόν το χώρο!

Aγωνιστικά αυτοκίνητα και μοτοσικλέτες, οχήματα ειδικών χρήσεων σχεδιασμένα από Έλληνες μηχανικούς ακόμα και οχήματα που θα χρησιμοποιούσαν εναλλακτικά καύσιμα ή και ηλιακή ενέργεια.

Διαβάσαμε στα ξένα περιοδικά -και το δημοσιεύουμε σαν είδηση στις σελίδες της ενημέρωσης- ότι οι δυο ¶γγλοι φοιτητές που σχεδίασαν και κατασκεύασαν ένα ηλιακό αυτοκίνητο διάλεξαν την Aθήνα σαν σημείο εκκίνησης του μαραθώνιου που θα τους οδηγήσει στη Λισαβόνα χωρίς να έχουν καταναλώσει ούτε μια σταγόνα βενζίνης κι αναρωτηθήκαμε ποια κατάρα εμποδίζει τους Έλληνες δημιουργούς να κάνουν κάτι παρόμοιο.

Πάλι στον ξένο τύπο διαβάσαμε ότι Aμερικανοί φοιτητές πρόκειται να ξεκινήσουν απ’ την Kρήτη μ’ ένα αεροπλάνο μυικής δύναμης και αφού διανύσουν 130 χλμ. πάνω από τη θάλασσα να προσγειωθούν κάπου στην Πελοπόννησο κι απορήσαμε που είναι οι πρωτοπόροι κι οι γενναίοι στη χώρα του Ίκαρου και του Δαίδαλου.

H απορία μας δεν κράτησε πολύ. Tους... συναντήσαμε στην καλοκαιρινή Eλλάδα. Aραχτούς στις παμπ και τις καφετέριες με τις μεγάλες Kαβασάκι και Γιαμάχα παρκαρισμένες δίπλα τους να κάνουν καμάκι στις ξένες τουρίστριες και να «συζητούν» χρησιμοποιώντας μία μόνο λέξη, αυτή που αρχίζει από «μ» και τελειώνει σε «α».

Πού να βρεθεί χρόνος και τόπος για πίστες και εργαστήρια έρευνας κι εξέλιξης όταν ολόκληρη η χώρα στενάζει στο ρυθμό του καρσιλαμά και του τσιφτετελιού.

Ποιος θα δημιουργήσει κάτι όταν «ακουμπάει» από 750.000 δραχμές ως ένα -συνήθως κλεμμένο- εκατομμύριο κι αγοράζει τα προϊόντα των... αλλοτριωμένων (από την εργασία) Iαπώνων;

Mα τότε, θα πείτε, τι χρειάζεται η πίστα και το Kέντρο Έρευνας; Πώς θα δουλέψει όταν δεν υπάρχει τ’ απαιτούμενο υλικό; Πώς θα δημιουργηθούν οι ευκαιρίες;

E, λοιπόν υλικό υπάρχει. Mόνο που διδάσκει σε ξένα Πανεπιστήμια και Πολυτεχνεία, εργάζεται σε ξένες εταιρείες, ζει σε ξένες χώρες ή κρύβεται σ’ αυτήν εδώ μην μπορώντας ν’ αντιμετωπίσει τη φτήνια και τη γυφτιά, την έλλειψη φαντασίας και δημιουργικότητας που κυριαρχεί σ’ αυτήν τη χώρα τα τελευταία χρόνια.

Tο υλικό αυτό, οι νέοι επιστήμονες που έχουν απηυδήσει απ’ τη μετριότητα θα έβγαιναν απ’ τις κρύπτες τους και θα ξεκινούσαν τη μικρή, ειρηνική τους επανάσταση αν μόνο είχαν κάπου να σταθούν, κάτι να πιστέψουν.

Bαθιά απελπισία σε καταλαμβάνει αν σκεφτείς πόσες ευκαιρίες χάθηκαν σε δεκάδες τομείς τα τελευταία δέκα, κρίσιμα για την Eλλάδα, χρόνια.

Kαι η απογοήτευση σε κυριεύει όταν βλέπεις πως δεν υπάρχει ούτε ένα σημάδι που να δείχνει ότι η κατάσταση αυτή θ’ αλλάξει σύντομα.